Haziran ayı için TÜİK resmi enflasyon rakamı %4,95 olarak açıklandı. Böylece 6 aylık enflasyon rakamı %42,35‘e ulaştı.
Memur ve memur emeklisine yılbaşında yapılan zam %7,5 oldu. Memurların ve kamuoyunun da malumu olduğu üzere, hükümet ile yetkili konfederasyon arasında geçen yıl imzalanan 2022-2023 toplu sözleşme mutabakat metnine göre 2022 Ocak ayı memur maaş artışı %5 iken Cumhurbaşkanınca sözü edilen ve o günlerde adına refah payı denilen ilave %2.5’luk artış da eklenince rakam %7.5 olmuştu.
İlk 6 ayda memur ve memur emeklisi maaşları resmi enflasyon rakamı karşısında %34,9 puan geriledi. Yani enflasyon farkından dolayı memur bu rakam kadar alacaklı hale geldi. Diğer bir anlatımla ortalama memur maaşı ilk altı ayda reel olarak yaklaşık 2.500 TL eridi. Yine farklı bir yaklaşım ile, memurun alım gücü bu miktar kadar zayıfladı. 2022 yılı ikinci altı ayı için imza altına alınan %7 artış, enflasyon farkına eklenmeden Temmuz ayında memura uygulanacak gerçek ücret artışı sadece %7 olup, enflasyon kaybı da bu rakama eklendiğinde artış meblağı %41.9 olacaktır. Altını yeniden çizmemiz gereken konu; burada bahsedilin %41,9’luk rakamın sadece %7’si reel ücret artışıdır. Bu rakamın üzerine Sayın Cumhurbaşkanımızın bir ilave yapıp yapmayacağı henüz belli değildir. Gerçi geçen yılbaşında sayın Cumhurbaşkanımızın takdiri ile verilen ve refah payı denilen %2.5’luk ilave artışın, Temmuz ayı enflasyon farkı ödemesinde doğrudan mahsup edilmesi, bu rakamın refah payı tanımı ile alakalı olmadığını ortaya koydu.
Gıda, akaryakıt, ulaşım, ısınma, barınma gibi en temel ihtiyaçların bu denli fahiş artış gösterdiği son 6 aylık dönem dikkate alındığında, toplumda gelişen, gelecek 6 aylık dönemin çok daha vahim sonuçlara gebe olabileceği endişesini doğrulamaktadır.
Ülkemizde uzun yıllardır ücret artış politikası olarak dillendirilen ve yetkili sendika tarafından itiraz edilmeyen “çalışanları enflasyona ezdirmedik” tezi Türkiye Kamu-Sen tarafından hep karşı çıkılan bir söylemdi. Çünkü, “enflasyon kadar zam, sıfır zam” demektir. Büyüme rakamlarının yansıtılmadığı, çalışanın refahtan rölatif payını alamadığı bir ücret politikasının dünyada uygulama karşılığı yoktur. Son 1,5-2 yıllık süreçte ekonomik anlamda yaşanan gerçekler ışığında ücret artışları noktasındaki siyasi söylemin realiteden ne kadar uzak olduğunu ve bu uygulamaya karşı durarak, Türkiye Kamu-Sen olarak yapmış olduğumuz itirazlarımızın ne kadar haklı olduğunu tekrar göz önüne sermiştir.
Gerçek hayatın manzarası şudur; öngörü enflasyonuna göre önerilen ve yetkili sendika tarafından kabul edilen 6 aylık ücret artışları, henüz ilk aydan sıfırlanırken, kalan 5 aylık süredeki enflasyon mağduriyeti tamamen çalışanın ve emeklinin cebini yakmaktadır
Tüm bu gelişmeler dikkate alınarak; memur ve emeklilerin alım gücünü korumak için bir an önce ek tedbirler alınmalıdır.
Buna göre:
– Memur ve emeklilerinin taban maaşlarına ilk altı ayda kaybedilen memur gelir kaybı ortalaması kadar (2.500 TL) ek zam yapılması, geçmiş aylık enflasyon kaybını mahsup etmek adına gerekmektedir.
– Her 6 ayda verilmesini talep ettiğimiz ve enflasyon farkı uygulamasından mahsup edilmeyecek gerçek REFAH PAYI uygulaması kalıcı hale getirilmelidir.
– 2003 yılına kadar uzun yıllar ülkemizde uygulanma tecrübesi olan; Enflasyon farkının oluştuğu aydan geçerli olmak üzere çalışanlara aylık ödenmesi (eşel mobil sistem) uygulaması, bir an önce yeniden hayata geçirilmelidir.
Sonuç olarak, piyasanın hareketlenebilmesi, reel sektörün ayakta durması, ekonominin canlılığının korunması için en önemli tedbirlerden biri, piyasaya sıcak para sürebilmekten geçmektedir. Bunun yolu ise, tüm dünyada uygulanan; ücretlilerin hakkedişlerini korumak ve onlar üzerinden piyasaya para sürebilmektir.
Ülkemizin ekonomik anlamda darboğazdan geçtiği bu günlerde, çalışanların alınterinin hakkınca ödenmesi, özellikle kamu çalışanlarının beklentisidir.
Umarız ki, Ülkemizde alınacak ekonomik tedbirlerle en kısa zamanda enflasyon belasından kurtulup, yine gerçek sendikaların yetkili hale gelip, gerçek refah ücretlerinin konuşulduğu günlere ulaşabilelim.
Ahmet Demirci
Türk Tarım Orman Sen Genel Başkanı
Yönetim Kurulu Adına